“`html

Bolu’da Grand Kartalkaya Otel’de meydana gelen korkunç yangında 66 kişi hayatını kaybetti. Yanan otelin inşaatçıları, itfaiye denetimlerinin ve yetkilerinin kaldırılmasını talep ettiği belirlendi. İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, “Avrupa’da projelerin itfaiye tarafından incelenmediği tek ülke Türkiye’dir. Bu duruma artık itfaiye denilemez, Tulumbacılık dönemi başlamıştır.” şeklinde görüş bildirdi.

Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’nde Yangın: 10 Saatte Kontrol Altına Alındı, Ölü Sayısı 66’ya Çıktı!

Yangın Faciasının Ardındaki Skandal: Türkiye’nin Önemli Kış Turizmi Merkezi Kartalkaya’da İtfaiye Aracı Yoktu!

Duvar’dan Bahadır Özgür, Bolu’daki Grand Kartalkaya Otel’de meydana gelen yangının ardından itfaiyenin denetim yetkisinin kaldırıldığına dair kapsamlı bir değerlendirme yaptı. Özgür’ün yazısı şöyle:

“Bu faciada birçok kişi hayatını kaybetti. İlk görüntüler, yangın güvenliği tedbirlerinin neredeyse hiç alınmadığını ortaya koyuyor. Fakat sorun bununla sınırlı değil. Bu trajedi, önceden öngörülebilir bir durummuş gibi görünüyordu. İnsanlar, tekrar denetimsizlik ve rantın kurbanı oldu. Uzmanlar yıllar önce uyarılarda bulunmuştu: ‘Eğer inşaat şirketlerinin isteklerine boyun eğerseniz, yangın denetim sistemini zayıflatmış olursunuz.'”

Peki, Beşiktaş’taki gece kulübü faciasının ardından Kartalkaya’daki bu trajediye yol açan sebepler nelerdi? Hükümet inşaat şirketlerinin lehine hangi düzenlemeleri gerçekleştirdi?

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 2007 yılında gündeme gelmişti. Ancak, bu yönetmeliğin eksiklikleri olduğu konusunda uzmanlar hemfikirdi. Fakat iktidar, 5 Nisan 2012 tarihinde önemli değişiklikler yaparak denetim mekanizmalarını etkisiz hale getirdi. Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararlarında birçok yönetmelikte köklü değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerin adı ise “Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Bazı Yönetmeliklerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” oldu.

Bu düzenleme, istedikleri tüm değişiklikleri içeren bir ‘torba’ yasa haline gelmişti. O tarihlerde uzmanların dikkatini çekmeyen sinsi bir madde de eklenmişti. Bu madde, ileride yaşanacak yangın felaketlerinin altyapısını oluşturuyordu. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te tek bir cümlenin değiştirilmesi yeterli olacaktı.

Tek Cümlelik Değişiklik

Yönetmeliğin 6. maddesinin 4. fıkrasında şöyle bir ifade yer alıyordu: “Projeler, ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.”

Bu cümle, şöyle bir şekilde değiştirildi: “Projeler; ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.” Yani itfaiye birimlerinin görüşü alma maddesi tamamen kaldırıldı. İnşaat sektörüne dayalı politikalardan ötürü, hükümet bu değişiklikleri müteahhitlerin istedikleri gibi uygulamak için hayata geçirmişti. Müteahhit lobisi, yangın güvenliği tedbirlerini bir engel olarak görüyordu.

Aynı yıl, Şehircilik ve Çevre Bakanlığı tarafından “Yapı kullanma izinlerinde başvuru sahibinden bilgi ve belge istenmesine ilişkin esaslar” başlıklı değişiklikler, 3 Nisan 2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı ve yürürlüğe girdi. Değişiklikle, yapı kullanma izni için gereken belgeler arasında yangın güvenliği raporu gibi önemli belgelerin istenmeyeceği belirtildi.

“Buna Artık İtfaiye Denmez”

Bu değişiklikler sonrası birçok uzman tepki gösterdi. Bu kişilerden biri de İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç’tır. Yangın ve Güvenlik dergisinin 170. sayısında durumla ilgili şunları kaydetti:

“Çevre Bakanlığı’nın gerekçesiyle yangın projeleri artık itfaiye elemanları tarafından incelenmeyecek. İskan kontrolleri de ilçe belediyeleri tarafından yapılacak. Yangın öncesi, kurtarma ve müdahale süreçlerini üç ana ayağıyla yöneten itfaiye artık bu yapının bir parçası olmayacak. Böyle devam ederse, itfaiye yerine ‘Tulumbacılık’ demek daha doğru olur. İtfaiye, binalar kullanılmaya başlandıktan sonra sadece göstermelik denetim yapacaktır. Müteahhitlerin kazanması için yapılan bu düzenleme, halkı daha da tehlikeye atmaktadır. Avrupa’da itfaiye denetimleri yapılmayan başka bir ülke gösterilemez. Bu tür değişikliklerin özünde inşaat lobisi ve TOKİ’nin etkileri vardır.”

Deprem, maden kazaları, sel felaketleri ve yangınlar gibi olaylar karşısında uzmanlar ve meslek odaları durumu sürekli olarak gündeme getiriyor. Ancak her değişiklik, denetimlerin kaldırılmasına yol açmakta ve bunun bedeli de maalesef insan hayatıyla karşılanmaktadır. İktidarın kaygısı sadece inşaat sektörünün kazancıdır. Son acı kaza da yine basit bahanelerle kapatılacaktır.

“`